Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme, kişinin hayatının gizli alanında kalması gereken ve herkes tarafından bilinmeyen bu verilerin hukuka aykırı bir şekilde ele geçirilmesi, başkasına verilmesi veya yayılmasına “kişisel bilgilerin ele geçirilmesi suçu” denilmektedir. Bu suç 5237 sayılı TCK’de Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar üst başlığı altında karşılık bulmuş ve bağımsız bir suç olarak tanımlanmıştır.

Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu, TCK’nın 136. maddesinde seçimlik hareketli bir suç olarak “Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” şeklinde düzenlenmiştir. Bu nedenle, aşağıdaki seçimlik hareketten herhangi birinin yapılmasıyla failin cezalandırılması gerekir:

[box type=”note” align=”” class=”” width=””]
1-Hukuka aykırı olarak kişisel verilerin başkasına verilmesi,
2-Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak yayılması,
3-Kişisel verilerin ele geçirilmesi.[/box]

Bu suç bakımından hukukun tanıdığı koruma yalnız TCK madde 136 ile sınırlı değildir. Ayrıca;

  • 1982 Anayasası’ nın 20. Maddesi
    [box type=”note” align=”” class=”” width=””]
    “ herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Bu hak; kişinin kendisiyle ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirilme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsar. Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebilir. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin esas ve usuller kanunla düzenlenir .”[/box]
  • İnsan Hakları Evrensel Bildirisi’ nin 12. maddesi,
  • İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’ nin 8. Maddesinde de kişinin özel hayatı ve aile hayatını güvence altına alınmıştır.

Bu kapsamda kişisel verilerin korunması hakkı temel bir kişilik hakkı olması münasebetiyle; herkesin sahip olduğu, herkese karşı ileri sürülebilen, devri ya da feragat edilmesi katiyen mümkün olmayan mutlak bir haktır.

ŞİKAYETE TABİ BİR SUÇ MUDUR VE ZAMANAŞIMI SÜRESİ NEDİR?

 Bu suç, şikayete tabi suçlar kategorisinde değildir. Bu nedenle, suçun soruşturulması için müşteki tarafından şikayet başvurusu yapılması da gerekmez. Ancak bu durum şikayetin mümkün olmadığı anlamına gelmemektedir. Soruşturulması ve kovuşturulması şikayet sebebiyle başlamış olabilir. Lakin şikayete tabi bir suç olmadığı için şikayetten vazgeçme durumunda ise dosya kapanmayacaktır. Herhangi bir şekilde suçun işlendiği öğrenildiğinde, savcılık tarafından kendiliğinden soruşturma başlatılmalıdır.

Dava zamanaşımı süresi suçun işlendiği tarih itibariyle 8 yıl olup, bu durum TCK’nın madde 66/1-e fıkrasında “kişisel verileri verme, yayma, ele geçirme suçunda ve beş yıldan fazla olmamak üzere hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlarda sekiz yıl geçmesiyle dava düşer” şeklinde düzenlenmiştir.

KİŞİSEL VERİ OLARAK KABUL EDİLEN BİLGİLER NELERDİR?

 Kişisel veri kavramının ne ifade ettiği, kişisel verilerin nasıl kaydedileceği ve ne şekilde korunacağı 7.4.2016 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile belirlenmiştir.

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na göre, kişiyi doğrudan veya dolaylı olarak belirlenebilir kılan tüm veriler yani kişiyle özdeşleşmiş, kişiyi ayırt edilebilir yapan tüm veriler kişisel verilerdir. Anayasa Mahkemesinin 09.04.2014 tarihli kararına göre; kişisel veri kavramı, belirli veya kimliği belirlenebilir olmak şartıyla, bir kişiye ilişkin bütün bilgileri ifade eder.

Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin 2014/3760 K. Sayılı kararına göre; 

[box type=”info” align=”” class=”” width=””]“Kişisel veri kavramından nüfus bilgileri (T.C. kimlik numarası, adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, anne ve baba adı gibi), adli sicil kaydı, yerleşim yeri, eğitim durumu, mesleği, banka hesap bilgileri, telefon numarası, elektronik posta adresi, kan grubu, medeni hali, parmak izi, DNA’sı, saç, tükürük, tırnak gibi biyolojik örnekleri, cinsel ve ahlaki eğilimi, sağlık bilgileri, etnik kökeni, siyasi, felsefi ve dini görüşü, sendikal bağlantıları gibi kişinin kimliğini belirleyen veya belirlenebilir kılan, kişiyi toplumda yer alan diğer bireylerden ayıran ve onun niteliklerini ortaya koymaya elverişli, gerçek kişiye ait her türlü bilginin anlaşılması gerekir. Ancak, herkes tarafından bilinen ve/veya kolaylıkla ulaşılması ve bilinmesi mümkün olan kişisel bilgiler, yasal anlamda “kişisel veri” olarak değerlendirilemez”[/box]

 Hukuka uygun bir şekilde elde edilen kişisel verilerin ise kişisel verilerin korunması kanununda belirlenen sürelerin sonunda yok edilmesi gerekir. Bu sürelerin bitiminde verilerin yok edilmemesi halinde suçu meydana gelir.

KİŞİSEL VERİLERİ ELE GEÇİRME VEYA YAYMA SUÇUNUN UNSURLARI NELERDİR?

 Kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme, yayma veya ele geçirme suçu; daha öncede belirttiğimiz gibi seçimlik hareketli bir suçtur. Seçimlik hareketlerden herhangi birinin icrası failin cezalandırılması için yeterlidir.

  • Kişisel verileri bir başkasına verme suçu:TCK md. 136 metninde geçen “başkası” ifadesi hem gerçek hem de tüzel bir kişiyi kapsamaktadır. Kişisel verileri vermek hareketinden kastedilen düşünce veya bilgi anlatan şeylerin başkasına iletilmesi veya bildirilmesidir. Bu seçimlik harekette verilerin hukuka uygun ya da aykırı yöntemle elde edilmiş olmasının önemi bulunmamaktadır. Önemli olan husus verme eyleminin hukuka aykırı olmasıdır.
  • Kişisel verileri yayma suçu:Kişisel verilerin yayılması, kişisel verilerin üçüncü kişilere duyurulması veya dağılması anlamına gelmektedir. İnternet üzerindeki bir web sitesinde kişisel verileri yayınlamak, birçok kişiye elektronik posta vasıtasıyla veya telefondan kısa mesajla göndermek, yazılı veya görsel medyada yayınlamak gibi hareketler kişisel verileri yayma suçu olarak kabul edilecektir. Bu seçimlik harekette verilerin hukuka uygun ya da aykırı yöntemle elde edilmiş olmasının önemi bulunmamaktadır. Önemli olan husus yayma eyleminin hukuka aykırı olmasıdır.
  • Kişisel verilerin ele geçirilmesi suçu:Kişisel verilerin ele geçirilmesi fiili, bir kimsenin bir başkasının elinde olan materyali onun rızası dışında veya rızası dâhilinde ele geçirmesidir.

Bu suç kanunda, soyut tehlike suçu olarak düzenlendiğinden seçimlik hareketlerin yapılmasıyla suç oluşur. Suç teşkil eden hareketler nedeniyle zarar meydana gelmesi şart değildir.

KİŞİSEL VERİLERİ BAŞKASINA VERME, YAYMA VEYA ELE GEÇİRME SUÇUNUN CEZASI VE CEZAYI ARTTIRAN NEDENLER  NELERDİR(TCK MD. 136 VE MD. 137)

 [box type=”note” align=”” class=”” width=””]
“Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme
Madde 136- (1) Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Nitelikli haller Madde
137- (1) Yukarıdaki maddelerde tanımlanan suçların;
a) Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle,
b) Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle, İşlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.” Yani bu halde; suçun cezası, 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezasıdır.[/box]

[dropcap]S[/dropcap]onuç itibariyle; Ulusal basında ifade edilen sözde SD kart bilgilerinin yer aldığı listede yayınlanan TC kimlik numaraları, sicil numaraları,  göreve ilişkin bilgiler bu kapsamda değerlendirilmekle birlikte haklarında mahkeme kararı olmayan şahısları zan altında bırakılması kişi mağduriyetlerine yol açmıştır.

Yerel Mahkemelerde halen derdest olan yargılamalarda ve bunun yanında soruşturma evrelerinde etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanmak isteyen şüpheli veya sanıklar bu listedeki şahıslardan isim vermek suretiyle tahliye talebinde bulunduğu bir gerçektir. Bu durumda ise kişilerin şikayet hakkı doğmakla birlikte,  mağduriyet sonucu kişilerin manevi tazminat davası açma hakkı doğacaktır.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz