OHAL Komisyonu nasıl karar verir ?
Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna (Komisyon) başvuran kişileri nasıl bir hukuksal evrenin beklediği ile ilgili olarak kısaca bilgi vermek gerekmektedir. OHAL Komisyonu, yapılan başvurular hakkında iki çeşit karar verebilmektedir:
- Başvurunun REDDİNE
- Başvurunun KABULÜNE karar verebilir.
Başvurunun Kabul Edilmesi Halinde Ne Olur?
Başvurunun kabulüne karar verilmesi halinde bu kararın nasıl uygulanacağı 685 sayılı KHK’nin 10. maddesinde düzenlenmiştir. Kamudan ihraç olan kişi kural olarak ihraç olduğu eski kurumuna iade edilmeyecek, statü ve unvanına uygun bulunan başka bir kuruma atanacaktır. Ayrıca yöneticilik sıfatında iken ihraç olanlar da yöneticilik görevlerine atanmayacaktır. Kabul kararının uygulanması evresinde tesis edilecek idari işlemlere karşı yargı yoluna başvurulabilir.
Başvurunun kabulle sonuçlanması halinde Kanun Hükmünde Kararname’nin yayımlandığı tarih ile Komisyonun kabul kararının uygulandığı tarihe kadar geçen süre içindeki hak kayıplarının ne olacağı konusu şimdilik belirsizliğini korumaktadır. Bu konu ile ilgili olarak KHK’da herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Örneğin kamudan ihraç olan bir kişinin başvurusunun kabulü durumunda ihraç edildiği tarih ile göreve iade edildiği tarih arasında geçen sürede yoksun kaldığı maaşların ve diğer parasal haklar ile özlük haklarının tazmin edilip edilmeyeceği, tazmin edilecekse nasıl tazmin edileceği konusu belirsizdir.
Başvurunun Reddedilmesi Halinde Ne Olur?
OHAL Komisyonu başvuruyu iki şekilde reddedebilir.
- Birincisi USUL YÖNÜNDEN RET
- İkincisi ise ESAS YÖNÜNDEN REDTİR
Başvurucunun konu ile alakalı hukuki yararının bulunmaması, başvurunun süresi dâhilinde yapılmaması veya 685 sayılı KHK kapsamına girmediği veyahut diğer şekli unsurları taşımaması halinde başvuru ön inceleme aşamasında usulden reddedilir. Komisyonun usulden ret kararlarına karşı da dava açılabilir.
Komisyon, inceleme sonucunda başvurucunun herhangi bir terör örgütüne üye olduğunu veya MGK tarafından Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği veya bunlarla mensubiyeti, aidiyeti, iltisak veya irtibatı olduğunu değerlendirirse başvuruyu esastan reddedebilir.
Usulden veya esastan ret kararlarının tebliği itibariyle 60 gün içinde Hakim ve Savcılar Kurulunun belirlemiş olduğu Ankara İdare Mahkemeleri nezdinde dava açılabilir. Açılacak davada taraf olarak komisyon gösterilemez. Bu minvalde iltisak ve irtibat hususlarının tespiti önemli olacaktır. Hangi kurum veya kuruluşun hasım gösterileceği 685 sayılı KHK’nin EK 1. Maddede düzenlenmiştir.
Komisyonunun verdiği ret kararlarına karşı başvurulabilecek yargısal aşamalar sırasıyla şu şekildedir:
- İdare mahkemesinde açılan davanın reddedilmesi halinde mahkemenin bu kararına karşı Bölge İdare Mahkemesinde istinaf kanun yoluna başvurulabilir.
- İstinaf başvurusunun reddedilmesi durumunda Danıştay’da temyiz kanun yoluna başvurulabilir.
- Danıştay’ın, temyiz başvurusunu ret etmesi durumunda ise Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunulabilir.
- Bireysel başvurudan da olumlu sonuç alınmaması durumunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) başvurulabilir.
